تفاوت SSL و SSH چیست؟

در حالت خیلی کلی، هم SSL و هم SSH فناروری‌هایی هستند که به احراز هویت داده‌هایی که بین دو سیستم مختلف (مثل لپ‌تاپ و سرورِ وب سایتتان) منتقل می‌شود کمک می‌کند. اگر چه در حالت کلی SSL و SSH مفهومی یکسان دارند، اما این دو هدف‌های بسیار متفاوتی را نیز دنبال می‌کنند. اگر شما هم دوست دارید تفاوت SSL و SSH را به‌صورت کامل درک کنید، این مقاله از وب سایت آکادمی SSL را از دست ندهید.

مقدماتی در موردِ تفاوت SSL و SSH

همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، SSL معمولاً برای رمزگذاری داده ها در حال انتقال بین مرورگر و سرور وب سایتی که قصد بازدید از آن را دارید مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از SSL باعث می‌شود که نماد قفل سبز رنگ در کنار URL وب سایت نمایش داده شود و به‌عنوان مثال هنگامی که قصد دارید تا از طریق یک درگاه بانکی یک خرید اینترنتی انجام دهید، موجب اطمینان شما خواهد شد.

اما SSH برای ورود و دسترسی به یک کامپیوتر، مثلاً یک وب سرور، دیگر با استفاده از اینترنت و ایجاد یک اتصال امن برای صدور دستورات از طریقِ تونل زدن SSH مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان نمونه فرض کنید می‌خواهید برایِ اجرای دستورات با استفاده از WP-CLI به سرور وب سایت خود وصل شوید. در این‌صورت می‌توانید از SSH استفاده کنید.

حالا که با تفاوت‌های اولیه میانِ SSL و SSH آشنا شده‌اید، بیایید تفاوت‌های میان این دو را به‌صورت ساختاری‌تر بررسی کنیم.

SSH چیست؟

SSH مخفف عبارت Secure Shell است که با استفاده از آن قادر خواهید بود تا از راهِ دور به یک کامپیوتر دیگر دسترسی پیدا کرده و دستوراتی را به آن بدهید. به‌عنوان نمونه با استفاده از SSH قادر خواهید بود به سرور وب سایت خود متصل شوید.

با استفاده از تونل SSH این امکان برای شما فراهم است که یک اتصال رمزگذاری شده و کاملاً ایمن را برقرار کنید. به‌عنوان مثال فرض کنید شما می‌خواهید از طریق تونل SSH، بین کامپیوتر خود و سرور وب سایتتان ارتباط ایجاد کنید.  در این‌صورت برای ایجاد این تونل، باید با استفاده از نام کاربری و رمز عبور و یا مجموعه‌ای از کلیدهای عمومی و خصوصی رمزنگاری شده، این کار را انجام دهید.

بعد از اینکه فرآیند احراز هویت انجام شد، شما این امکان را خواهید داشت تا به‌طور ایمن به اطلاعات سرور وب سایت، مانند فایل‌ها و همچنین اطلاعات قرار گرفته بر روی دیتابیس دسترسی داشته باشید و از طریق خط فرمان، دستورات مدنظر خود را به سرور وب سایت خود اعمال کنید.

کاربرد SSH چیست؟

کارکردهای SSH آنقدر در دنیای وب و توسعه‌ی وب سایت‌ها زیاد است که شاید سؤال بهتر این باشد که برای چه کارهایی نمی‌توان از SSH استفاده کرد؟ در نظر داشته باشید که هنگامی که از طریق SSH به سرور خود متصل می‌شوید، می‌توانید کنترل کامل سرور را در دست داشته باشید. انجامِ هر دستوری از طریق SSH امکان‌پذیر است، البته مشروط بر اینکه درک صحیحی از خط فرمان و دستورات مربوط به آن داشته باشید.

به‌عنوان نمونه اگر وب سایت شما وردپرسی است، می‌توانید با استفاده از WP-CLI برای تعامل با وب سایت و همچنین افزونه‌های وردپرس خود پس از اتصال به SSH استفاده کنید. همچنین بسیاری از موارد دیگر مانند تولید و انتشار محتوا، انجامِ به‌روزرسانی‌های موردنیاز، اعمال مدیریت بر روی طبقه‌بندی‌ها و … با استفاده از WP-CLI در دسترس شما است. همچنین توجه داشته باشید که WP-CLI به‌صورت پیش‌فرض بر رویِ تمامی سیستم‌های هاستینگ وردپرس به‌صورت پیش‌فرض نصب شده است.

اما SSH تنها برایِ کنترل سرور با استفاده از خط فرمان طراحی نشده است. SSH زیربنایِ ابزار مهم دیگری با نامِ SFTP است که مخفف عبارت SSH File Transfer Protocol یا پروتکل امن انتقال فایل است. با استفاده از SFTP این امکان را خواهید داشت که از طریق تونل SSH به‌صورت ایمن به سرور خود متصل شوید و سپس فایل‌ها را با استفاده از FTP دقیقاً مشابه با حالت عادی، مدیریت کنید.

نکته‌ی دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که با استفاده از SSH این امکان را خواهید داشت که به‌صورت مستقیم به دیتابیس وب سایت خود نیز دسترسی داشته باشید. 

با توجه به توضیحاتی که تا این قسمت از مقاله‌ی وب سایت آکادمی SSL به آن پرداخته شد به این نتیجه می‌رسیم که استفاده از SSH برای دسترسی و اتصال به سرور، از انعطاف بسیار بالایی برخوردار است. موضوعی که شاید در استفاده از SSL نتوانید به آن دست پیدا کنید.

SSL چیست؟

در ابتدا بهتر است بدانیم که SSL مخفف عبارت Secure Socket Layer است. اگر چه از نظر فنی، TLS یک پروتکل جدیدتر و مدرن‌تر نسبت به SSL است، اما همچنان تقاضا برای استفاده از SSL بسیار بالا است. با توجه به اینکه این مقاله از وب سایت آکادمی SSL قرار نیست تا در موردِ تفاوت بینِ SSL و TLS توضیح دهد، در ادامه ما فقط از لفظ SSL به‌جای هر دو استفاده می‌کنیم.

بیایید به موضوعِ اصلی خود برگردیم؛ SSL پروتکلی است که در درجه‌ی اول از آن برای محافظت از داده‌های انتقال داده شده بین دو طرف استفاده می‌شود. معمولاً این داده‌ها بینِ مرورگر کاربر و سرور وب سایتی که قصد استفاده از آن را دارد منتقل می‌شود. بنابراین چند مزیت کلیدی در استفاده از SSL وجود دارد:

1. رمزگذاری: SSL باعث می‌شود تا اطلاعات و داده‌ها در حینِ انتقال بین مرورگر کاربر و سرور وب سایت رمزگذاری شوند. بنابراین هیچ فرد دیگری نمی‌تواند از این اطلاعات استفاده کند.
2. احراز هویت: نکته‌ی دیگر این است که SSL به تائید اعتبار داده‌هایی که به سمت سرور ارسال می‌شوند نیز کمک می‌کند. با استفاده از این ویژگی، امکانِ حملات میانی در این انتقال داده به صفر خواهد رسید.
3. حفظ انسجام داده: SSL تضمین می‌کند که داده‌های شما حینِ انتقال انجسام خود را نیز حفظ خواهند کرد. بنابراین با استفاده از آن، نه داده‌ای از بین خواهد رفت و نه تغییری در آن ایجاد خواهد شد.

احتمالاً تا همین جا توانسته‌اید یک تفاوت مهم بین SSL و SSH را درک کنید. موضوع این است که SSL هویت وب سرور را تائید می‌کند اما نیازی به احراز هویت از سویِ کاربر وب سایت ندارد. این یکی از همان تفاوت‌های ساختاری است. زیرا SSH نیاز به احراز هویت از طریقِ کاربر دارد.

کاربرد SSL چیست؟

بیشتر کاربران اینترنت، گواهی SSL را از این طریق می‌شناسند که با استفاده از آن قادر خواهید بود تا از پروتکل https در وب سایت خود استفاده کنید و البته نشانه‌ی آن نیز قفل سبز رنگی است که در کنارِ آدرس URL وب سایت شما نشان داده خواهد شد.

هنگامی که یک گواهی SSL معتبر دریافت و آن را بر روی وب سایت خود نصب کردید، پروتکل HTTPS بر روی وب سایت شما فعال خواهد شد. بدین ترتیب تمامی اطلاعات بینِ وب سایت شما و مرورگر کاربران به‌صورت ایمن و رمزگذاری شده منتقل خواهد شد.

به همین دلیل است که داشتن گواهی SSL برای تمامی وب سایت‌ها کاملاً ضروری است. این موضوع می‌تواند به کاربران وب سایت شما کمک کند تا اعتماد بیشتری به وب سایت و کسب و کار شما پیدا کنند. همچنین در نظر داشته باشید که داشتن یک گواهی SSL معتبر بر روی وب سایت، از دیدِ موتورهای جستجو نیز موضوعی مهم است. عدم استفاده از این گواهی می‌تواند به کاهش ترافیک ناشی از افت نتایج SEO وب سایت شما منجر شود.

همچنین شما با استفاده از SSL قادر خواهید بود تا داده‌ها را به‌صورت ایمن و با استفاده از FTP منتقل کنید. به این تکنولوژی FTPS نیز گفته می‌شود که مخفف عبارت File Transfer Protocol over SSL است.

تفاوت‌های عمومی SSL و SSH

تا این قسمت به این نتیجه رسیده‌ایم که شباهت‌های زیادی بینِ SSL و SSH وجود دارد. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هر دو این تکنولوژی‌ها به ایجاد یک ارتباط ایمن کمک می‌کنند.
• هر دو داده‌هایی را که بین دو دستگاه منتقل می‌شوند، رمزگذاری می‌کنند.

اما تفاوت اصلی بین SSL و SSH این است که SSH برای ایجاد یک تونل امن به یک کامپیوتر دیگر استفاده می‌شود که از این طریق می‌توانید دستورات مختلف را صادر کنید و یا به انتقال فایل و داده بپردازید. اما SSL اگر چه برای ایمن‌سازی انتقال اطلاعات بین مرورگر و سرور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما شما نمی‌توانید با استفاده از آن دستورات موردنیاز خود را صادر کنید.

اجازه دهید موضوع را با یک مثال بیشتر توضیح دهیم. فرض کنید شما یک وب سایت وردپرسی دارید. اگر قصد داشته باشید تا با استفاده از یک مسیرِ ایمن به سرور وب سایت خود دسترسی پیدا کرده و از WP-CLI برای مدیریت سایت وردپرس خود استفاده کنید، می‌توانید از SSH برای این منظور استفاده کنید.

اما اگر نیاز دارید تا اطلاعات بین سرور و کلاینت یا همان مرورگر کاربر به‌صورت ایمن و رمزگذاری شده منتقل شوند، می‌توانید از SSL استفاده کنید. به‌عبارت دیگر با نصب گواهی SSL بر روی وب سایت، انتقال اطلاعات بین مرورگر کاربر و وب سرور شما به‌صورت رمزنگاری شده انجام خواهد شد.

نکته‌ی دیگر این است که کاربرانِ وب سایت شما برای استفاده از SSL نیازی ندارند تا هویت خود را احراز کنند. اما با توجه به اینکه SSH فقط توسط تیم فنی وب سایت مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیاز به احراز هویت کاربر دارد. به‌عبارت دیگر اگر بخواهید از SSH برای دسترسی به سرور وب سایت استفاده کنید، باید نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنید.

جمع‌بندی

به‌صورت خلاصه، در نگاه اول ممکن است SSL و SSH بسیار به هم شبیه باشند. زیرا هر دو به برقراری ارتباط امن کمک می‌کنند. اما با این حال، هدفی که هر یک از این دو دنبال می‌کند نسبت به دیگری بسیار متفاوت است. SSL پروتکلی است که از آن برای رمزنگاری داده‌هایی که بینِ مرورگر وب سایت بازدید کنندگان وب سایت شما و سرور منتقل می‌شود، استفاده می‌کنیم. به‌عنوان مثال اگر یکی از کاربران شما بخواهد تا از طریقِ وارد کردن اطلاعات کارت بانکی خود از وب سایت شما محصولی را خریداری کند، SSL همان ابزاری است که این داده‌ها را رمزگذاری کرده و بدین ترتیب از حملات میانی جلوگیری می‌کند. اما SSH برای ورود و کنترل یک کامپیوتر که اصولاً سرور وب سایت شما است مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از SSH قادر خواهید بود تا سرور خود را مدیریت کرده و با استفاده از خط فرمان، دستوراتی را برای این منظور به سرور منتقل کنید. در این مقاله از وب سایت آکادمی SSL کوشیدیم تا تفاوت میانِ SSL و SSH را به‌صورت شفاف به شما منتقل کنیم.

سؤالات متداول

SSL چیست؟

با استفاده از SSL اطلاعات و داده‌هایی بین سرور و مرورگر کاربر به‌صورت رمزنگاری شده منتقل می‌شوند.

SSH چیست؟

روشی است که با استفاده از آن می‌توان به یک کامپیوتر دیگر در نقطه‌ای دیگر از جهان دسترسی پیدا کرد. از این روش معمولاً برای دسترسی به سرور استفاده می‌شود.

چه تفاوتی میان SSL و SSH وجود دارد؟

اگر چه هم SSL و هم SSH برای انتقال ایمن اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما تفاوت‌های ماهوی اساسی دارند. یکی از این تفاوت‌ها این است که برای استفاده از SSL نیازی به تائید هویت کاربر نیست، اما برای استفاده از SSH باید فرآیند احراز هویت از طریق ورود نام کاربری و رمز عبور انجام شود. در این مقاله از وب سایت آکادمی SSL در مورد همین موضوع توضیحات مفصلی ارائه شده است.